Vrijdagmiddag 15 maart hebben drie leden van de werkgroep energietransitie Havankpark een werkbezoek gebracht aan de vernieuwde wijk de Wielenpôlle, vlakbij de brandweerkazerne Aldlan. Onze contactpersoon bij de gemeente Leeuwarden heeft Wietse de Vries van Dijkstra-Draaisma bereid gevonden ons ruim een uur lang de wijk en de collectieve energievoorziening te laten zien. Hier onder een stukje van woningcorporatie Elkien waar in uiteengezet wat er nu precies is
gebeurd in de Wielenpôlle.

Wietse de Vries creëert duurzame energie in de Wielenpôlle

In de Leeuwarder wijk Wielenpôlle zijn 132 woningen energieneutraal gemaakt. Wietse de Vries (28) bedacht hiervoor een unieke techniek. Hij is productontwikkelaar bij Bouwgroep Dijkstra Draisma. “Ik houd mij vooral bezig met nieuwe producten op het gebied van duurzame energie, zoals aardwarmte, biomassa en groen gas.” Elkien wil dat de woningen ‘nul op de meter’ krijgen. Ze wekken evenveel energie op als de bewoners nodig hebben. Wietse: “We hebben een collectieve warmte-installatie ontwikkeld. Een soort stadsverwarming. Voor renovatieprojecten is zoiets nog nooit eerder gedaan.” Wietse vindt nog meer mooi aan de klus. “Het contact dat onze bewonersconsulentes met de wijkbewoners hebben, dat is echt fantastisch.”

Wat ons als werkgroep met name aantrekt is de mogelijkheid om een kleine wijk zoals
Havankpark van nieuwe energie te voorzien met behulp van een industriële lucht-water
warmtepomp of een grondwater-water warmtepomp. De gebruikte techniek is flexibel
inzetbaar en opschaalbaar. Concreet ziet het er zo uit. In twee standaardzeecontainers heeft Dijkstra-Draaisma een complete warmtepomp voor CV en SWW (sanitair warm water) ingebouwd welke ongeveer 65 woningen – schaal Wielenpôlle – kan voorzien van lage temperatuur CV-water (20 – 40 K) en warmer sanitair water (50-60 K).

Industriële warmtepompen met hoog vermogen (Mitsubishi)

Deze hoog vermogen warmtepompen wordt normaliter gebruikt bij toepassingen als horeca en kantoren. Wietse heeft een model ontwikkeld dat toegepast kan worden bij – centraal – te verduurzamen wijken welke compact aangelegd zijn. Dijkstra-Draaisma, ook actief in
verduurzaming van twee flats in de wijk Bilgaard, is koploper op het vlak van verduurzaming van bestaande (huur)woningen en de ontwikkeling van nieuwe technieken. Eerst worden de woningen van een goede schil voorzien. Dan komen er nieuwe (LT) radiatoren in de woningen. Er is dus geen dure en ingrijpende aanleg van vloerverwarming nodig. Naast deze centrale aanpak is het bedrijf ook actief in Huizum. Hier zijn andere (decentrale) technieken gebruikt. Elke woning heeft een eigen lichte warmtepomp van ongeveer 1,5 kW vermogen. Dit kan alleen na een ingrijpende isolatie.

Beide methoden worden nu gemonitord en vergeleken op vlak van efficiency en gebruikerstevredenheid. Zoals bekend levert de Wielenpôlle een beeld op van tevreden bewoners, terwijl met name de tweede decentrale methode veel negatieve persberichten oplevert. Zie dit bericht waar in Wietse de Vries benadrukt echter dat veel storingsmeldingen in feite geen technische storing betreffen maar onderdeel zijn van het leerproces om te wennen aan nieuwe apparatuur.

Bericht op liwwadders
Milieuvriendelijke proefwoonwijk in Leeuwarden:

Warmtepompen haperen, peperdure nachtmerrie voor bewoners.
“Bewoners van de vernieuwde woonblokken aan de Van Loonstraat, Jan Lievensstraat en Jan van Scorelstraat zijn maanden na de renovatie van hun woningen nog lang niet tevreden. Terwijl de geplaatste apparatuur met regelmaat hapert, en deels wordt vervangen, stuurt woningcorporatie Elkien tegen alle afspraken in een nota voor een maandelijkse huurverhoging van 85 euro, de zogenaamde Energie Prestatie Vergoeding (EPV) Op de eerste verdieping staat de warmtepomp: twee meter hoog, veertig centimeter breed en veertig centimeter diep. De hele kast op de overloop van de woning is er mee gevuld. De Zweedse warmtepomp van het merk NIBE F470 heeft de bewoners ontelbare keren in de steek gelaten en het bellen naar woningcorporatie Elkien of de installateur heeft volgens een bewoner niet zoveel zin. ‘Ze weten het gewoon niet. Huisbaas Elkien verwijst naar de installateur. De mannen die dan op de stoep staan verhelpen soms het mankement, maar structureel blijft er van alles misgaan.”

Conclusie

Met name de techniek en de schaal welke in de Wielenpôlle wordt toegepast zou interessant kunnen zijn voor een wijk als Havankpark. Afhankelijk van de warmtebehoefte zouden 2 of 3 containers de warmwatervoorziening CV voor hun rekening kunnen nemen. Wietse de Vries merkte namelijk op dat de voorkeur uitgaat naar een eigen hybride SWW-voorziening in elke woning omdat het aanleveren van sanitair water van 50 – 60 K toch op technische hindernissen stuit bij lange aanvoerleidingen.

Akke Folmer naast het blauwe buffervat van waaruit de geïsoleerde leidingen de wijk ingaan. Op de voorgrond Wietse de Vries.